Soạn bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) trang 64 – 68 SGK ngữ văn lớp 9 tập 2. Để học tốt hơn danh sách các bài tập trong bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích), sau đây là hướng dẫn soạn bài và giải bài tập đầy đủ, ngắn gọn và chi tiết nhất.
Hướng dẫn soạn bài – Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. Đề bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Giải câu hỏi (Trang 64 SGK ngữ văn 9 tập 2)
Đọc các đề bài sau và trả lời câu hỏi.
Đề 1. Suy nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
Đề 2. Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.
Đề 3. Suy nghĩ về thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.
Đề 4. Suy nghĩ về đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Câu hỏi:
a) Các đề bài trên đã nêu ra những vấn đề nghị luận nào về tác phẩm truyện?
b) Các từ suy nghĩ, phân tích trong đề bài đòi hỏi bài làm phải khác nhau như thế nào? (Gợi ý: đề phân tích yêu cầu phân tích tác phẩm để nêu ra nhận xét. Đề suy nghĩ yêu cầu đề xuất nhận xét về tác phẩm trên cơ sở một tư tưởng, gó nhìn nào đó, ví dụ quyền sống của con người, địa vị của người phụ nữ trong xã hội,… Tuy nhiên đây không phải là hai “kiểu bài” nghị luận.)
Trả lời:
a) Các vấn đề nghị luận:
– Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
– Diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.
– Thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.
– Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
b) Sự khác nhau về yêu cầu (mệnh lệnh) trong các đề bài trên thể hiện ở hai từ phân tích và suy nghĩ:
– Phân tích: Phân tích tác phẩm hoặc một phương diện nào đó của tác phẩm để đưa ra nhận định về giá trị của tác phẩm.
– Suy nghĩ: Đưa ra nhận định, đánh giá về tác phẩm theo một khía cạnh, góc nhìn hay vấn đề nào đó.
Trong bài văn trình bày suy nghĩ về tác phẩm (hoặc đoạn trích) có thể sử dụng nhiều thao tác, trong đó có cả phân tích.
II. Tìm hiểu các bước làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
Các em tự đọc SGK trình tự các phần Tìm hiểu đề và tìm ý, Lập dàn bài, Viết bài, Đọc lại bài viết và sửa chữa để hiểu cách làm bài.
III. Luyện tập
Giải câu hỏi – Luyện tập (Trang 68 SGK ngữ văn 9 tập 2)
Cho đề bài: Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao. Hãy viết phần Mở bài và một đoạn phần Thân bài.
Trả lời:
Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao
1. Mở bài:
Cùng với Ngô Tất Tố, Nguyên Hồng,… Nam Cao là một cái tên không thể thiếu khi nhắc tới những nhà văn hiện thực nhân đạo. Các sáng tác của ông vừa rất mực chân thực, vừa có một ý vị triết lí mang ý nghĩa nhân bản sâu sắc. Truyện ngắn “Lão Hạc” là một trong những tác phẩm tiêu biểu như thế! Truyện đã thể hiện một cách chân thực, cảm động số phận người nông dân trong xã hội cũ và phẩm chất cao quý tiềm tàng của họ.
2. Thân bài:
Tham khảo 1 đoạn phần thân bài:
Về phần cuối truyện, tác giả đặt nhân vật giữa hai tọa độ nhìn khác nhau: vợ ông giáo và Binh Tư. Trò chuyện với vợ, ông giáo nghiền ngẫm, triết lí về sự nhìn nhận và đánh giá của người đời. Trò chuyện với Binh Tư, ông giáo từ sửng sốt chuyển sang thất vọng về lão Hạc. Ở chỗ nãy, Nam Cao thật cao tay – ông đưa ra một hiểu lầm thật bất ngờ để rồi cũng bằng cách bất ngờ nhất, ông “lật tẩy” sự việc làm cho người đọc thỏa mãn trong sự hiểu biết trọn vẹn: lão Hạc vẫn nguyên vẹn, trong sạch cho đến chết.
Tham khảo thêm cách soạn khác bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
I. ĐỀ BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
Câu hỏi: Đọc các đề bài sau và trả lời câu hỏi.
Đề 1. Suy nghĩ về thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
Đề 2. Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.
Đề 3. Suy nghĩ về thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.
Đề 4. Suy nghĩ về đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
Câu hỏi:
a) Các đề bài trên đã nêu ra những vấn đề nghị luận nào về tác phẩm truyện?
b) Các từ suy nghĩ, phân tích trong đề bài đòi hỏi bài làm phải khác nhau như thế nào? (Gợi ý: đề phân tích yêu cầu phân tích tác phẩm để nêu ra nhận xét. Đề suy nghĩ yêu cầu đề xuất nhận xét về tác phẩm trên cơ sở một tư tưởng, gó nhìn nào đó, ví dụ quyền sống của con người, địa vị của người phụ nữ trong xã hội,… Tuy nhiên đây không phải là hai “kiểu bài” nghị luận.)
Trả lời:
a) Các vấn đề nghị luận:
– Thân phận người phụ nữ trong xã hội cũ qua nhân vật Vũ Nương ở Chuyện người con gái Nam Xương của Nguyễn Dữ.
– Diễn biến cốt truyện trong truyện ngắn Làng của Kim Lân.
– Thân phận Thúy Kiều trong đoạn trích Mã Giám Sinh mua Kiều của Nguyễn Du.
– Đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn Chiếc lược ngà của Nguyễn Quang Sáng.
b) Phân tích: Phân tích tác phẩm hoặc một phương diện nào đó của tác phẩm để đưa ra nhận định về giá trị của tác phẩm.
– Suy nghĩ: Đưa ra nhận định, đánh giá về tác phẩm theo một khía cạnh, góc nhìn hay vấn đề nào đó.
II. CÁC BƯỚC LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN (HOẶC ĐOẠN TRÍCH)
Cho đề bài: Suy nghĩ về nhân vật ông Hai trong truyện ngắn “Làng” của Kim Lân.
Các em tự đọc SGK trình tự các phần Tìm hiểu đề và tìm ý, Lập dàn bài, Viết bài, Đọc lại bài viết và sửa chữa để hiểu cách làm bài.
III. Soạn phần luyện tập bài Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) trang 63 SGK ngữ văn 9 tập 2
Câu hỏi: Cho đề bài: Suy nghĩ của em về truyện ngắn “Lão Hạc” của Nam Cao. Hãy viết phần Mở bài và một đoạn phần Thân bài.
Trả lời:
a) Mở bài:
Đề tài “người nông dân” Việt Nam có lẽ không hề xa lạ đối với mỗi chúng ta. Đây là đề tài được rất nhiều nhà văn khai thác và khai thác thành công, tiêu biểu như Ngô Tất Tố, Kim Lân,… và không thể không kể tới Nam Cao. Nhắc tới Nam Cao, chúng ta không thể không nhắc đến tác phẩm “Lão Hạc” – tác phẩm xuất sắc nổi tiếng của Nam Cao về đề tài “người nông dân”. Bằng ngòi bút hiện thực của mình, Nam Cao đã đem tới cho người đọc cái nhìn chân thực, sâu sắc về số phận của người nông dân trong xã hội cũ và nhân cách sống cao đẹp của họ, mà ở đây là Lão Hạc.
b) Thân bài: Một đoạn văn giới thiệu về cuộc đời Lão Hạc
Lão Hạc xuất hiện trong tác phẩm của Nam Cao là một người có cuộc đời đau khổ và bất hạnh.Vợ mất sớm, một mình lão “gà trống nuôi con”. Đến tuổi anh con trai lấy vợ thì nhà lão nghèo quá, nhà gái lại thách cao, nên anh con trai không lấy được vợ, quẫn chí bỏ đi đồn điền cao su. Những ngày tháng xa con, lão sống trong nỗi lo âu, phiền muộn và day dứt vì chưa làm tròn bổn phận của người cha. Còn gì xót xa hơn khi tuổi già gần đất xa trời, lão phải sống trong cô độc, thui thủi một mình. Bầu bạn với Lão chỉ có con chó vàng – kỉ vật của người con để lại. Lão yêu nó, coi nó như người thân. Nhưng sự túng quẫn ngày càng đe dọa lão, lão phải bán “cậu Vàng” đi vì không thể lo mỗi ngày 3 hào gạo cho cả nó và lão. Sau trận bão, lão không thể kiếm ra tiền mà “tiêu một xu cũng là tiêu vào tiền của cháu”. Ông lão nông nghèo khổ ấy cứ băn khoăn, day dứt mãi vì đã trót lừa một con chó. Sau khi bán chó, lão chỉ ăn khoai; nhưng rồi khoai cũng hết. Từ đó, lão chế tạo được món gì ăn món ấy. Đến cuối cùng, lão quyết định tự tử bằng bả chó. Lão chết vì không còn đường sống. Ông lão nông dân suốt đời lao động cần cù ấy không thể sống, dù là sống trong nghèo khổ.
(HTTPS://BAIVIET.ORG)
