Giải câu hỏi 2 (Trang 124 SGK ngữ văn lớp 11 tập 2) – Phần soạn bài Ôn tập phần làm văn trang 124 SGK ngữ văn lớp 11 tập 2.
Đề bài:
Câu 2. Trình bày quan niệm, yêu cầu và cách thức tiến hành các thao tác lập luận: phân tích, so sánh, bác bỏ và bình luận.
Trả lời:
| Thao tác | Quan niệm | Yêu cầu | Cách thức tiến hành |
| Thao tác lập luận phân tích | Làm rõ đặc điểm về nội dung, hình thức, cấu trúc và các mối quan hệ bên trong, bên ngoài của đối tượng (sự vật, hiện tượng,…) | +Chia, tách đối tượng thành các yếu tố theo những tiêu chí, quan hệ nhất định. | Phân tích phải đi liền với tổng hợp |
| +Cần đi sâu vào từng yếu tố, khía cạnh, song cũng cần đặc biệt lưu ý quan hệ giữa chúng với nhau trong một chỉnh thể thống nhất. | |||
| Phân tích phải đi liền với tổng hợp | Làm sáng tỏ, làm vững chắc hơn luận điểm của người viết | + Các sự vật, hiên tượng, tác phẩm… gọi chung là đối tượng mang ra so sánh phải có mối liên quan về một mặt hoặc phương diện nào đó nêu rõ ý kiến , quan điểm của người viết | |
| + Từ đó rút ra những nhận định đúng đắn và sâu sắc. | |||
| Thao tác lập luận bác bỏ | Bác bỏ là dùng lý lẽ, dẫn chứng để gạt bỏ quan niệm, ý kiến sai lệch hoặc thiếu chính xác của người khác, nêu ý kiến cá nhân nhằm thuyết phục người đọc | + Nêu tác hại, mặt trái | |
| + Chỉ ra nguyên nhân | |||
| + Phân tích những khía cạnh sai lệch, thiếu chính xác | |||
| + Thái độ khách quan, đúng mực | |||
| Thao tác lập luận bình luận | Là cách thức đưa những lí lẽ, dẫn chứng nhằm thuyết phục người đọc người nghe đồng ý về vấn đề được nêu ra | + Trình bày rõ ràng, trung thực về vấn đề được bình luận | Bước 1: Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận. |
| + Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến, nhận định, đánh giá của mình là xác đáng | + trung thực, khách quan | ||
| + Bàn bạc, mở rộng xoay quanh vấn đề 1 cách sâu sắc | + ngắn gọn, rõ ràng | ||
| + Lập luận chắc chắn chặt chẽ để khẳng định được ý kiến của mình | + thể hiện quan điểm bản thân | ||
| Bước 2: Đánh giá hiện tượng (vấn đề) cần bình luận: tùy theo từng vấn đề mà có cách bình luận khác nhau. | |||
| Bước 3: Bàn về hiện tượng (vấn đề) cần bình luận: bàn về thái độ, hành động, cách giải quyết cần có trước hiện tượng vừa được nhận xét đánh giá. |
(HTTPS://BAIVIET.ORG)
