Giải câu hỏi 2 (Trang 113 SGK ngữ văn lớp 11 tập 2) – Phần soạn bài Luyện tập vận dụng kết hợp các thao tác lập luận trang 112 – 114 SGK ngữ văn lớp 11 tập 2.
Đề bài:
Câu 2. Giả sử anh (chị) phải trình bày một luận điểm trong bài văn nghị luận bàn về một trong những phẩm chất mà người thanh niên này cần có, anh (chị) có thể tiến hành luyện tập theo các bước sau:
a) Bước thứ nhất
– Xác định chủ đề của bài văn: Anh (chị) sẽ bàn về phẩm chất cụ thể nào?
– Xây dựng cho bài làm một dàn ý rành mạch, hợp lí để làm rõ chủ đề.
b) Bước thứ hai
Tìm cách trình bày một luận điểm trong phần thân bài của dàn ý vừa xây dựng:
– Chọn luận điểm nào để trình bày? Luận điểm ấy nằm ở vị trí nào trong bài văn?
– Viết câu mở đầu thế nào để vừa giới thiệu được luận điểm, vừa liên kết được với đoạn trên.
– Cần đưa ra những luận cứ nào để làm sáng tỏ luận điểm? Các luận cứ ấy dùng thao tác lập luận nào là chủ yếu: phân tích, so sánh, bác bỏ hay bình luận? Vì sao?
– Nên sử dụng các thao tác lập luận nào khác nữa ngoài thao tác lập luận chủ yếu nói trên? Vì sao?
– Kết hợp thao tác lập luận chủ yếu với các thao tác lập luận bổ trợ thế nào để đoạn văn có thể trở thành một khối hữu cơ, thống nhất?
c) Bước thứ ba
– Diễn đạt các ý đã tìm được thành một (hoặc một số) đoạn văn có liên kết chặt chẽ và thể hiện rõ phong cách ngôn ngữ chính luận.
– Đọc đoạn văn đã viết trước nhóm học tập (hay trước lớp), sửa chữa lại theo góp ý của tập thể nhằm nâng cao chất lượng của văn bản.
Trả lời:
Tiến hành các bước sau đây để viết một bài văn nghị luận bàn về một trong những phẩm chất mà người thanh niên ngày nay cần có:
a) Bước 1:
– Xác định chủ đề của bài văn: Chọn vấn đề sẽ bàn (phẩm chất đó theo bạn là gì? sự nhạy bén, sự vững vàng về tri thức, chuyên môn,…).
– Xây dựng cho bài làm một dàn ý phù hợp để làm rõ chủ đề:
+ Những yêu cầu của thời đại hôm nay đối với người thanh niên.
+ Để đáp ứng yêu cầu đó của thời đại, người thanh niên cần có phẩm chất gì?
+ Người thanh niên cần làm gì để có được phẩm chất ấy, cũng như duy trì và phát triển nó?
b) Bước 2: Suy nghĩ cách trình bày một luận điểm trong phần thân bài của dàn ý vừa xây dựng (tham khảo những gợi ý dưới đây của SGK)
– Chọn luận điểm nào để trình bày?
– Luận điểm đó nằm ở vị trí nào trong bài văn?
– Viết câu chủ đề.
– Tổ chức các luận cứ theo hình thức lập luận nào để có thể làm nổi bật nhất luận điểm vừa được nêu ra? (phân tích, bác bỏ, so sánh hay bình luận).
– Nên sử dụng kèm theo thao tác lập luận nào ngoài thao tác chính? Vì sao?
– Suy nghĩ về cách kết hợp thao tác lập luận chủ yếu với các thao tác bổ trợ sao cho hiệu quả lập luận đạt được tối ưu.
c) Bước 3 (tham khảo những gợi ý dưới đây của SGK)
– Diễn đạt các ý đã tìm được thành một (hoặc một số) đoạn văn liên kết chặt chẽ với nhau và thể hiện rõ phong cách ngôn ngữ chính luận.
– Đọc phần văn bản đã viết trước nhóm (hay trước lớp), sửa chữa lại theo góp ý của mọi người nhằm nâng cao chất lượng của đoạn văn.
(HTTPS://BAIVIET.ORG)
