Giải câu 3 – Trật Tự Trong Câu Đơn (Trang 158 SGK ngữ văn 11 tập 1)

Giải câu hỏi 3 – Trật Tự Trong Câu Đơn (Trang 158 SGK ngữ văn 11 tập 1) – Phần soạn bài Thực hành về lựa chọn trật tự các bộ phận trong câu trang 157 – 159 SGK ngữ văn lớp 11 tập 1.

Đề bài:

Trong mỗi đoạn trích sau đều có những câu văn có bộ phận biểu hiện thời gian (phần in đậm), nhưng bộ phận đó được đặt ở những vị trí khác nhau trong câu (đầu giữa, cuối câu). Hãy phân tích tác dụng của mỗi cách sắp xếp.

a) Một đêm khuya, Mị nghe tiếng gõ vách […]. Mị vừa bước ra, lập tức có mấy người choàng đến, nhét áo vào miệng Mị rồi bịt mắt, cõng Mị đi.
Sáng hôm sau, Mị mới biết mình đang ngồi trong nhà thống lí Pa Tra…

(Tô Hoài, Vợ chồng A Phủ)

b) Nhưng mà biết đứa nào đã đẻ ra Chí Phèo? Có mà trời biết! Hắn không biết, cả làng Vũ Đại cũng không ai biết…
Một anh đi thả ống lươn, một buổi sáng tinh sương, đã thấy hắn trần truồng và xám ngắt trong một váy đụp […].

(Nam Cao, Chí Phèo)

c) Nhưng rồi hỏi ra mới rõ cô ấy không phải con gái nhà Pa Tra: cô ấy là vợ A Sử, con trai thống lí Pa Tra.

Cô Mị về làm dâu nhà Pa Tra đã mấy năm.

(Tô Hoài, Vợ chồng A Phủ)

Trả lời:

a) Một đêm khuya: đặt ở đầu câu làm trạng ngữ chỉ thời gian để đảm nhận chức năng nêu hoàn cảnh cho các sự kiện xảy ra sau đó. Còn trong câu tiếp theo, trạng ngữ chỉ thời gian (Sáng hôm sau) vừa có tác dụng như câu trước đồng thời vừa có tác dụng liên kết câu.

b) Trạng ngữ chỉ thời gian (Một buổi sáng tinh sương) lại đặt ở giữa câu, đằng sau hành động của một chủ thể (Một anh đi thả ống lươn). Chủ thể hành động được nêu trước, phần biểu thị thời gian đặt ở giữa bởi sự liên kết ý các câu trước đó đều tập trung vào việc người là người đẻ ra Chí Phèo.

c) trong trường hợp này, bộ phận chỉ thời gian (đã mấy năm) đứng ở cuối câu. Điều đó do có nhiệm vụ thông báo của nó quyết định: nó biểu thị phần tin mới, phần trọng tâm thông báo là thời gian Mị về làm dâu nhà Pá Tra.

(HTTPS://BAIVIET.ORG)