Giải câu hỏi 3 (Trang 71 SGK ngữ văn 9 tập 2) – Phần soạn bài Sang thu – Hữu Thỉnh trang 71 SGK ngữ văn lớp 9 tập 2.
Đề bài:
Câu 3. Theo em, nét riêng của thời điểm giao mùa hạ – thu này được Hữu Thỉnh thể hiện đặc sắc nhất qua hình ảnh, câu thơ nào? Em hiểu thế nào về hai dòng thơ cuối bài:
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
(Gợi ý:
– Ý nghĩa tả thực về thiên nhiên (hiện tượng sấm, hàng cây) lúc sang thu.
– Tính ẩn dụ của hình ảnh (sấm: những vang động bất thường của ngoại cảnh, cuộc đời; hàng cây đứng tuổi: con người từng trải).
Trả lời:
Nét riêng của thời điểm giao mùa này được nhà thơ diễn tả đặc sắc nhất qua hình ảnh đám mây mùa hạ vắt nửa mình sang thu. Không thể có đám mây nào như thế. Nhưng trong tưởng tượng của nhà thơ, hai mùa bàn giao cho nhau, chuyển cho nhau qua cái cầu nối đám mây. Đám mây mùa hạ nhưng lại có một nửa mình bên không gian mùa thu.
Hai câu thơ cuối có cách diễn tả thật độc đáo:
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi.
Xét về ý nghĩa tả thực: những tiếng sấm không còn bất ngờ nữa, thực chất là đã ít đi những tiếng sấm gắn liền với những cơn mưa mùa hạ quen thuộc. Một hiện tượng không có gì đặc biệt, thậm chí có thể coi là hiển nhiên nhưng cái hay của câu thơ nằm ở cách diễn đạt. Có cái gì đó thật ngộ nghĩnh, hồn nhiên trong cách cảm nhận và quan sát nhưng lại cũng rất già dặn, từng trải trong cách miêu tả và biểu hiện. Sấm là một hiện tượng thiên nhiên có tính bất thường. Trong hai câu này, dường như sấm còn là biểu tượng cho những vang động của cuộc sống sôi nổi. Mùa hè vốn đầy ắp âm thanh và màu sắc, mùa thu, trái lại, yên tĩnh và sâu lắng hơn. Chi tiết “sấm cũng bớt bất ngờ” cũng là một tín hiệu cho thấy mùa thu đang đến.
(HTTPS://BAIVIET.ORG)
