Giải câu hỏi 3 – Kiểm tra phần Tiếng Việt (Trang 205 SGK ngữ văn 9 tập 1) – Phần soạn bài Kiểm tra phần Tiếng Việt trang 204 – 206 SGK ngữ văn lớp 9 tập 1.
Đề bài:
Câu 3. Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
Chúng kể cho tôi nghe cuộc sống buồn tẻ của chúng, và những chuyện đó làm tôi buồn lắm; chúng kể cho tôi nghe về những con chim tôi bẫy được đang sống ra sao và nhiều chuyện trẻ con khác, nhưng tôi nhớ lại thì chưa bao giờ chúng nói một lời nào về bố và về dì ghẻ. Thường thì chúng chỉ đề nghị tôi kể truyện cổ tích; tôi kể lại những truyện bà tôi đã kể, và nếu quên chỗ nào, tôi bảo chúng đợi, rồi chạy về nhà hỏi lại bà tôi. Thấy thế bà tôi thường rất hài lòng.
Tôi cũng kể cho chúng nghe nhiều về bà tôi; một hôm thằng lớn thở dài nói:
– Có lẽ tất cả các bà đều rất tốt, bà tớ ngày trước cũng rất tốt…
Nó thường nói một cách buồn bã: ngày trước, trước kia, đã có thời… dường như nó đã sống trên trái đất này một trăm năm, chứ không phải mười một năm.
(M. Go-rơ-ki, Thời thơ ấu)
a) Trong số những từ ngữ hoặc câu được in đậm (cuộc sống buồn tẻ của chúng … về những con chim tôi bẫy được đang sống ra sao và nhiều chuyện trẻ con khác … tôi kể truyện cổ tích … Có lẽ tất cả các bà đều rất tốt, bà tớ ngày trước cũng rất tốt … ngày trước, trước kia, đã có thời…) đâu là lời dẫn trực tiếp, đâu là lời dẫn gián tiếp, đâu không phải là lời dẫn?
b) Vận dụng những phương châm hội thoại đã học, giải thích vì sao nhân vật “thằng lớn” phải dùng từ có lẽ trong lời nhận xét của mình.
Trả lời:
a. – Lời dẫn trực tiếp: – Có lẽ tất cả các bà đều rất tốt, bà tớ ngày trước cũng rất tốt…
– Lời dẫn gián tiếp: ngày trước, trước kia, đã có thời…
– Các từ in đậm còn lại không phải là lời dẫn.
b. Nhân vật “thằng lớn” dùng từ có lẽ để báo cho mọi người thấy rằng ý kiến mà nhân vật đưa ra chỉ là phỏng đoán, khái quát chưa chắc chắn. (Phương châm hội thoại về chất).
(HTTPS://BAIVIET.ORG)
