Giải câu hỏi 1 (Trang 88 SGK ngữ văn 6 tập 1) – Phần soạn bài Ngôi kể trong văn tự sự trang 88 SGK ngữ văn lớp 6 tập 1.
Đề bài:
Đọc các đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Đoạn 1
Vua và đình thần chịu thằng bé là thông minh lỗi lạc. Nhưng vua vẫn còn muốn thử một lần nữa. Qua hôm sau, khi hai cha con đang ăn cơm ở công quán, bỗng có sứ nhà vua mang tới một con chim sẻ, với lệnh bắt họ phải dọn thành ba cỗ thức ăn. Em bé nhờ cha lấy cho mình một cái kim may rồi đưa cho sứ giả, bảo:
– Ông cầm lấy cái này về tâu đức vua xin rèn cho tôi thành một con dao để xẻ thịt chim.
Vua nghe nói, từ đó mới phục hẳn.
(Em bé thông minh)
Đoạn 2
Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực nên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứ cứng dần và nhọn hoắt. Thỉnh thoảng, muốn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh phách vào các ngọn cỏ. Những ngọn cỏ gãy rạp, y như có nhát dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trước kia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch giòn giã.
(Tô Hoài, Dế mèn phiêu lưu kí)
a) Đoạn 1 được kể theo ngôi nào? Dựa vào dấu hiệu nào để nhận ra điều đó?
b) Đoạn 2 được kể theo ngôi nào? Làm sao nhận ra điều đó?
c) Người xưng “Tôi” trong đoạn trích là nhân vật (Dế Mèn) hay là tác giả (Tô Hoài)?
d) Trong hai ngôi kể trên, ngôi kể nào có thể kể tự do, không bị hạn chế, còn ngôi kể nào chỉ được kể những gì mình biết và đã trải qua?
đ) Hãy thử đổi ngôi kể trong đoạn 2 thành ngôi kể thứ ba, thay tôi bằng Dế Mèn. Lúc đó em sẽ có một đoạn văn như thế nào?
e) Có thể đổi ngôi trong đoạn 1 thành ngôi kể thứ nhất, xưng tôi được không? Vì sao?
Trả lời:
a) Đoạn văn 1 kể theo ngôi thứ ba. Dấu hiệu: người kể giấu mình đi, không biết ai kể, nhưng người kể có mặt khắp nơi, kể như người ta kể.
b) Đoạn 2 kể theo ngôi thứ nhất. Người kể hiện diện, xưng “tôi”.
c) Trong đoạn văn 2 người xưng “tôi” là Dế Mèn, không phải là tác giả.
d) Trong hai ngôi kể trên, ngôi kể thứ ba cho phép người kể được tự do hơn. Ngôi kể thứ nhất chỉ kể được những gì tôi biết mà thôi.
đ) Nếu thay ngôi kể thứ nhất bằng ngôi kể thứ ba, đoạn văn không thay đổi nhiều, chỉ làm cho người kể giấu mình đi.
e) Khó có thể thay đổi ngôi kể trong đoạn 1 thành ngôi kể thứ nhất vì:
– Khó tìm một người có thể có mặt ở mọi nơi như vậy.
– Khi xưng tôi, người kể chỉ kể được những gì trong phạm vi mình có thể biết và cảm thấy, những điều mà người ngoài có thể không để ý và không biết được.
(HTTPS://BAIVIET.ORG)