Giải câu hỏi 1 (Trang 80 SGK ngữ văn lớp 10 tập 1) – Phần soạn bài Nhưng nó phải bằng hai mày (truyện cười) trang 80 SGK ngữ văn lớp 10 tập 1.
Đề bài:
Câu 1. Phân tích tính kịch trong đoạn “Cải vội xoè năm ngón tay… bằng hai mày”.
Chú ý:
a) Quan hệ giữa hai nhân vật: Cải và thầy lí.
b) Sự kết hợp giữa lời nói và động tác của hai nhân vật trên.
Trả lời:
a) Quan hệ giữa Cải và thầy lí trước khi xử kiện là mối quan hệ đã được dàn xếp (Cải đã lót tiền trước cho thầy lí năm đồng). Cải cứ nghĩ là quan sẽ cho mình được thắng kiện nên rất ung dung. Tuy nhiên không ngờ khi xử kiện, Cải lại bị thầy lí tuyên bố đánh mười roi. Cải từ thế chủ động chuyển hoàn toàn sang bị động nên đành chịu đòn.
b) Sự độc đáo của câu chuyện chính là sự kết hợp giữa hai thứ “ngôn ngữ”. Ngôn ngữ bằng lời nói (ngôn ngữ công khai), nói cho tất cả những người có mặt ở đó nghe. Nhưng thứ “ngôn ngữ” bằng động tác thì chỉ có thầy lí và Cải mới hiểu được.
+ Lẽ phải – Cải xòe năm ngón tay.
+ Lẽ phải được nhân đôi – thầy lí xòe năm ngón thay trai úp lên năm ngón tay phải.
Ý nghĩa tố cáo của truyện chính là: lẽ phải đối với người xử kiện được tính bằng tiền. Đồng tiền đo lẽ phải, tiền càng nhiều thì lẽ phải càng nhiều. Đặc biệt hơn, thầy lí dùng năm ngón tay trái đập vào năm ngón tay phải – hình ảnh ẩn dụ cho việc cái sai trái úp lên cái phải, cái đúng và ở đây cái phải bị che mất.
(HTTPS://BAIVIET.ORG)