Giải câu hỏi 3 – Luyện tập (Trang 72 SGK ngữ văn lớp 8 tập 2) – Phần soạn bài Hành động nói tiếp theo trang 70 – 73 SGK ngữ văn lớp 8 tập 2.
Đề bài:
Tìm các câu có mục đích cầu khiến trong đoạn trích sau. Mỗi câu ấy thể hiện quan hệ giữa các nhân vật và tính cách nhân vật như thế nào?
Dế Choắt trả lời bằng một giọng rất buồn rầu:
– Thưa anh, em cũng muốn khôn nhưng khôn không được. Đụng đến việc là em thở rồi, không còn hơi sức đâu mà đào bới nữa […]. Hay là bây giờ em nghĩ thế này… song anh có thể cho phép em mới dám nói…
Rồi Dế Choắt loanh quanh, băn khoăn. Tôi phải bảo:
– Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.
Dế Choắt nhìn tôi mà rằng:
– Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp em một cái ngách sang bên nhà anh, phòng khi tắt lửa tối đèn có đứa nào đến bắt nạt thì em chạy sang…
Chưa nghe hết câu, tôi đã hếch răng lên, xì một hơi rõ dài. Rồi, với bộ điệu khinh khỉnh, tôi mắng:
– Hức! Thông ngách sang nhà ta? Dễ nghe nhỉ! chú mày hôi như cú mèo thế này, ta nào chịu được. thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi. Đào tổ nông thì cho chết!
Tôi về, không một chút bận tâm.
(Tô Hoài, Dế Mèn phiêu lưu kí)
Trả lời:
Các câu cầu khiến thể hiện mối quan hệ giữa Dế Mèn và Dế Choắt:
– Song, anh cho phép em mới dám nói.
( Lời nói khiêm nhường, nhã nhặn)
– Được, chú mình cứ nói thẳng thừng ra nào.
( Lời nói bề trên, hách dịch)
– Anh đã nghĩ thương em như thế thì hay là anh đào giúp cho em một cái ngách sang bên nhà anh…
( Lời đề nghị nhờ giúp đỡ nhã nhặn, khiêm nhường)
– Thôi, im cái điệu hát mưa dầm sùi sụt ấy đi.
( Lời mắng nhiếc vô tình, hống hách)
(HTTPS://BAIVIET.ORG)